Historia Szkoły Podstawowej w Sierosławicach
CZASY NAJDAWNIEJSZE
Najstarszymi dokumentami w archiwum Szkoły Podstawowej w Sierosławicach są świadectwa szkolne z roku szkolnego 1917/1918, datowane dnia 28 czerwca 1918r. Mają następujący nadruk:
Królestwo Polskie
Okręg Szkolny Miechowski
Publiczna Szkoła Elementarna
w Śmiłowicach
Świadectwa opatrzone są okrągłą pieczęcią z napisem „Zarząd Szkoły Ludowej w Śmiłowicach oraz nazwiskiem kierownika szkoły i jednocześnie nauczyciela pana Henryka Czekaja.
W pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości nauka odbywała się w pomieszczeniach wynajętych u miejscowych gospodarzy: w Śmiłowicach u pp. Zawartki i Klasy, w Sierosławicach u Tabora i Wojtali. Otrzymując promocję do następnej klasy uczniowie zmieniali „szkolne budynki” i równocześnie „przypisanych” do nich nauczycieli. Obowiązki kierownika szkoły pełnił wówczas p. Franciszek Mazur.
Z „Księgi głównej szkoły powszechnej” na rok szkolny 1923/24 można wyczytać, iż uczęszczały doi niej dzieci ze Śmiłowic, Sierosławic (Mikołajowa), Dolan, Kuchar Leśnych. Rodzice uczniów w większości prowadzili własne gospodarstwa rolne, ale także wielu było zatrudnionych w okolicznych dworach. Reprezentowali różne zawody: ogrodnik, wyrobnik dworski, szewc, stolarz, karbowy, fornal, kupiec, handlarz (ojciec uczennicy wyznania mojżeszowego).
Rok szkolny 1927/28 to pierwszy rok funkcjonowania szkoły w budynku stanowiącym zaadaptowane pomieszczenia rosyjskiego urzędu celnego na granicy zaboru rosyjskiego i Galicji, przez miejscowych zwane „komendą”, „strażnicą” lub „celnicą”. Do 1918 roku stacjonował tu oddział rosyjskiej straży granicznej, strzegący przeprawy promowej i drewnianego mostu na Wiśle. Po zlikwidowaniu „celnicy” podjęto starania o wyremontowanie zniszczonego budynku. Dla potrzeb szkoły przystosowano tylko jedną jego część (dwa skrzydła wyburzono). Na parterze powstały trzy sale lekcyjne, na piętrze mieszkały rodziny nauczycielskie. Była to już sześcioklasowa Publiczna Szkoła Powszechna w Sierosławicach.
Teren wokół budynku szkolnego zajmował sad owocowy oraz grunty orne użytkowane przez kierownika i nauczycieli. Od tegoż właśnie roku 1927 aż do roku 1964 kierownikiem szkoły był pan Franciszek Sobczyk, będący legendą dla wielu pokoleń miejscowych uczniów. Kadra nauczycielska była wymienna, ale w dokumentach i wspomnieniach najstarszych uczniów pojawiają się następujące nazwiska:
Franciszek Mazur
E. Salabura
Irena Michlak
Helena Babicz
W okresie międzywojennym, oprócz ocen za osiągnięcia z religii, języka polskiego, przyrody, geografii, historii, rysunków, robót, śpiewu, gier i gimnastyki uczniów oceniano za pilność, uwagę i porządek. Skala ocen była czterostopniowa:
4 – bardzo dobrze,
3 – dobrze
2 – dostatecznie
1 – niedostatecznie
Zdarzało się, że uczniowie nie otrzymywali promocji lub byli zwalniani z obowiązku szkolnego z powodu braku odzieży i obuwia, zatrudniania przez rodziców do pracy w gospodarstwie bądź „wyjątkowej nędzy w domu”.
LATA II WOJNY ŚWIATOWEJ
1 września 1939 roku uczniowie ze Śmiłowic i Sierosławic rozpoczęli nowy rok szkolny. Jednak nazajutrz – ze względu na działania wojenne – nauczanie zawieszono.
Od połowy października szkoła podjęła jawną działalność pod administracją niemiecką. Nauczycielami byli: pp. Sobczyk, Michlak, Kozakiewicz, Musiałówna.
Korzystano z przedwojennych programów nauczania, ale ze spisu nauczanych przedmiotów wykreślono historię, geografię, naukę o Polsce i historię polskiej literatury. Przedwojenne podręczniki do języka polskiego zostały zastąpione wypisami pod tytułem „Ster”. Książki te zawierały teksty o tematyce związanej z codziennym życiem ucznia.
Zajęcia lekcyjne były prowadzone w języku polskim. Ze względów praktycznych nauczyciele wprowadzali podstawy języka niemieckiego (niektórzy ówcześni uczniowie do dziś pamiętają niemieckie nazwy przedmiotów codziennego użytku).
Arkusze ocen z tego okresu zawierają tytuły rubryk w języku niemieckim i polskim. Z tych dokumentów wynika, że liczba zapisanych uczniów była duża. Jednak częste są adnotacje o nieotrzymaniu promocji ze względu na niską frekwencję i brak zainteresowania ze strony rodziców.
Uczniowie, którzy ukończyli Szkołę Powszechną w Sierosławicach, mieli możliwość podjęcia nauki w niemieckiej zawodowej szkole rolniczej w Nowym Brzesku. Kontynuowanie kształcenia stanowiło w pewnym stopniu zabezpieczenie przed wywiezieniem „na roboty” do Niemiec.
PO WOJNIE
Po zakończeniu II wojny światowej w Sierosławicach wznowiła działalność siedmioklasowa szkoła podstawowa. Nauka odbywała się w budynku szkoły w trzech salach: północnej, południowej i wschodniej oraz w wynajętym we wsi pomieszczeniu dla jednej z młodszych klas. Brak czwartej sali powodował konieczność odbywania zajęć „od rana do wieczora” i ograniczał pracę organizacji szkolnych. Nauczyciele wspólnie z rodzicami uczniów podjęli decyzję o dobudowaniu dwóch sal i korytarza na parterze oraz pomieszczeń na kancelarię i mieszkanie nauczycielskie na piętrze. Prace zakończono w 1959 roku. Pod „przybudówkę” wykorzystano stare fundamenty po jednym ze zburzonych skrzydeł byłej komory celnej – stąd cały budynek stoi na ceglanych fundamentach. Pracami budowlanymi kierował miejscowy murarz – pan Józef Kozidój. W pracach niefachowych uczestniczyli bardzo licznie rodzice uczniów. W takim kształcie budynek szkolny służył uczniom aż do 2008 roku.
Do 1964 roku kierownikiem szkoły był Franciszek Sobczyk. Później funkcję tę pełnili: w roku szkolnym 1964/65 Stanisław Towarek; w następnym – 1965/66 – Jan Plata.
Od roku szkolnego 1966/67 kierownictwo objął Tadeusz Ząbek, natomiast od stycznia 1979 jego żona Barbara Ząbek (aż do odejścia na emeryturę w 2002 roku).
W latach powojennych prężnie działały szkolne organizacje:
– Koło Odbudowy Warszawy zbierało składki na odbudowę stolicy, wzywając do współzawodnictwa szkoły sąsiadujące,
– Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej organizowało akademie z okazji kolejnych rocznic Rewolucji Październikowej,
– od 1960 roku działało Szkolne Koło Sportowe, którego członkowie uczestniczyli z powodzeniem w zawodach lekkoatletycznych na szczeblu powiatowym,
– od 1962 roku działała Spółdzielnia Uczniowska, która prowadziła sklepik, ogródek warzywny, kółko modelarskie, introligatorskie, teatrzyk szkolny.
W roku szkolnym 1968/69 z inicjatywy p. Tadeusza Ząbka wybudowano w czynie społecznym boisko sportowe, za co szkoła otrzymała pierwszą nagrodę w powiecie proszowickim.
Kadra nauczycielska zmieniała się w ciągu lat. Należy jednak wymienić nazwiska tych, którzy szkole w Sierosławicach poświęcili wiele lap pracy i na trwałe zapisali się w pamięci środowiska.
Są to:
Leokadia Stankowska
Janina Cieciura
Joanna Lis
Krystyna Walczak
Janina Skuta
Leokadia i Zenon Klękowie
Helena i Ryszard Włodarczykowie
Danuta i Adam Ramatowie
Stanisława Słupek
DROGA DO NOWEJ SZKOŁY
Z upływem lat warunki nauczania stawały się coraz trudniejsze pomimo troski nauczycieli i rodziców o ich polepszenie. Zawilgocony budynek powoli popadał w ruinę. Odczuwało się brak Sali gimnastycznej i pomieszczeń, które można byłoby przeznaczyć na pracownie przedmiotowe. „Od zawsze” funkcję szatni pełnił wąski i ciemny korytarz. Przez cały rok lekcje wychowania fizycznego – w zależności od pogody – odbywały się na boisku szkolnym lub w klasach. Przeprowadzane doraźne remonty (instalacja centralnego ogrzewani i prowizorycznej toalety, wymiana części dachu) nie przynosiły znaczących zmian. Nieodzowne stało się wybudowanie nowej szkoły.
Parokrotnie podejmowano wysiłki zmierzające do rozpoczęcia budowy nowego obiektu. Realna szansa na uwieńczenie tych prób sukcesem pojawiła się w roku 1994. Ówcześni radni – Jan Gajewski, Marian Mackiewicz, Edmund Tabor i Krzysztof Zapart, orientując się w opinii Rady i Wójta Gminy Nowe Brzesko Edwarda Filipowskiego w powyższej kwestii, podsunęli pomysł, aby mieszkańcy „na nowo” wykazali inicjatywę i poczynili pierwsze kroki.
W związku z tym w dniu 25 września 1994 roku odbyło się w szkole spotkanie mieszkańców Sierosławic, Śmiłowic i Kuchar z radnymi i gronem pedagogicznym pod przewodnictwem ówczesnej pani dyrektor Barbary Ząbek. Utworzono Społeczny Komitet Budowy Szkoły którego przewodniczącym został Stanisław Ciesielski, oraz ustalono zobowiązania mieszkańców w zakresie obciążenia kosztami. Już w połowie października członkowie komitetu wraz z nauczycielami odwiedzili każdą rodzinę w naszym obwodzie szkolnym, zachęcając do wpłat na budowę szkoły i do deklarowania wkładu robocizny. Większość mieszkańców bardzo pozytywnie odniosła się do tego apelu, czego dowodem była pokaźna kwota zgromadzona na koncie komitetu. Konto Społecznego Komitetu zasilił także dochód z przedstawień przygotowanych przez naszych uczniów.
W marcu 1995 roku powstała koncepcja architektoniczna Szkoły Podstawowej w Sierosławicach (projekt ten w następnych latach wielokrotnie modyfikowano). Jednak, pomimo przychylności pana wójta i większości radnych oraz wytrwałych zabiegów członków komitetu dla pozyskania sojuszników (szukanie poparcia u posłów, w kuratorium oświaty, u władz lokalnych i wojewódzkich), budowa „nie ruszała” z miejsca z powodu ograniczonych możliwości finansowych gminy. Dopiero w marcu 1997 roku na sesji Rady Gminy Nowe Brzesko włączono budowę szkoły w Sierosławicach do gminnego programu inwestycji. W lipcu tegoż roku rozstrzygnięto przetarg na budowę. Rozpoczęły się roboty ziemne. W pracach przy rozbiórce starych zabudowań gospodarczych , zwożeniu piasku, rozładunku materiałów budowlanych dużą aktywność i skuteczność wykazali rodzice uczniów, a także byli uczniowie naszej szkoły. Już w listopadzie na placu budowy wykonane zostały fundamenty pod budynek dydaktyczny i salę gimnastyczną.
Od 1998 roku nowe władze gminy, na czele z wójtem Janem Chojką, w miarę dysponowania środkami własnymi i pomocą otrzymaną z budżetu państwa starały się kontynuować rozpoczęte prace .
Wysiłki te wspierał – od początku swego pobytu w sierosławickiej parafii – ks. Dr Henryk Bogdziewicz, który umiejętnie i skutecznie angażował się w poszukiwania sojuszników tego przedsięwzięcia.
W roku 2002 budynek szkoły doprowadzono do stanu surowego przykrytego (bez stolarki okiennej i drzwiowej). Po uzyskaniu w 2001 roku dotacji z Urzędu Kultury Fizycznej I Sportu ciężar budowy został przeniesiony na wykonanie Sali gimnastycznej. W ciągu dwóch lat ukończono budowę pierwszej w gminie Nowe Brzesko, a jednocześnie jednej z najnowocześniejszych w Małopolsce Sali gimnastycznej. Oddano ją do użytku 6 września 2003 roku. W obiekcie tym zastosowano najnowsze rozwiązania techniczno – ekologiczne z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii, a także nowoczesną nawierzchnię sportową. Było to możliwe dzięki pozyskaniu przez gminę dotacji z UKFiS, Kontraktu Wojewódzkiego, programu Sapard oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska. W wyposażeniu sali w podstawowy sprzęt sportowy pomogło Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu.
Nareszcie młodzież szkolna i dorośli mieszkańcy całej gminy mogli w godnych warunkach i bez względu na pogodę „uprawiać sport dla zdrowia, radości i piękna”.
W roku 2004 gmina pozyskała dotację z funduszu Sapard na realizację zadania pod nazwą: „Wykorzystanie energii geotermalnej z zastosowaniem pompy ciepła do ogrzewania w Szkole Podstawowej w Sierosławicach”. Zadanie podzielono na dwa etapy ze względu na konieczność połączenia prac związanych z ogrzewaniem z pracami wykończeniowymi wewnątrz budynku dydaktycznego. Konieczne były zmiany funkcjonalne, zmierzające do lokalizacji w budynku zarówno szkoły podstawowej, jak i gimnazjum. Duży wkład we wszystkie te działania miała dyrektor Teresa Boruta, która poświęciła wiele czasu i energii, aby rozpoczętą przed laty inwestycję doprowadzić do finału.
Ponieważ otwarcie szkoły zaplanowano na wrzesień 2008 roku, Rada Gminy podjęła w czerwcu uchwałę o zaciągnięciu kredytów, które pozwoliłyby sfinansować prace wykończeniowe w obiekcie dydaktycznym oraz budowę kompleksu boisk sportowych w ramach programu „Moje boisko Orlik 2012”. Projekt przewidywał zbudowanie boiska do piłki nożnej z nawierzchnią ze sztucznej trawy, boiska wielofunkcyjnego z nawierzchnią poliuretanową, ogrodzenie i oświetlenie kompleksu, a także budowę zaplecza szatniowo-sanitarnego. Dzięki temu szkoła podstawowa i gimnazjum w Sierosławicach wzbogaciły się o nowoczesne obiekty sportowe. Dodatkowo, poza projektem, wykonano parking oraz poszerzono drogę dojazdową do szkoły.
18 października 2008 roku – data oficjalnego otwarcia nowego budynku dydaktycznego i kompleksu boisk sportowych – to dzień, w którym spełniły się marzenia wielu pokoleń sierosławickich uczniów.
U NAS, W ZESPOLE
W nowym, zajmującym dużą powierzchnię użytkową obiekcie dydaktycznym znalazły się sale lekcyjne dla każdego oddziału, sale do zajęć wyrównawczych, pracownie komputerowe, biblioteka, łazienki i przestronne korytarze z nowoczesną szatnią. Przeprowadzili się tutaj uczniowie sierosławickiej podstawówki oraz młodzież z Gimnazjum w Mniszowie.
Od 1 września 2010 roku rozpoczął działalność, powołany Uchwałą Rady Gminy Nowe Brzesko, Zespół Szkolno – Gimnazjalny w Sierosławicach. Zarządzanie Zespołem powierzono mgr Teresie Borucie, natomiast wicedyrektorem została mgr Halina Krosta.
Rok później, w październiku 2011 roku, odbyła się uroczystość nadania imion i wręczeniu sztandarów obu szkołom. Każda ze szkół otrzymała oddzielne imię i sztandar z uwagi na fakt, iż starania w tym zakresie zostały podjęte wcześniej niż postanowienie o połączeniu placówek. Wyboru imion dokonała szkolna społeczność: nauczyciele, uczniowie i ich rodzice.
Szkole Podstawowej w Zespole Szkolno – Gimnazjalnym zostało nadane imię Kawalerów Orderu Uśmiechu, jedynego na świecie odznaczenia przyznawanego dorosłym przez dzieci za okazywane im serce i przyjaźń. W ten sposób chcieliśmy podkreślić, że za ważne w procesie wychowania uznajemy popularyzowanie idei czynienia dobra i niesienia pomocy innym potrzebującym.
Patronami gimnazjalistów stali się Polscy Odkrywcy i Podróżnicy. Te wybór jest znakiem, iż pragniemy w naszej szkole rozwijać zamiłowanie do wiedzy, odkrywania tajemnic świata, pokonywania słabości ciała i ducha w dążeniu do spełniania marzeń.
Wybór imion nie był przypadkowy. Nasz Zespół stara się oprzeć swoje działania wychowawcze na wartościach potwierdzonych życiem i działalnością patronów. Dlatego też praca z patronem zajęła ważne miejsce w każdym rocznym planem wychowawczo – profilaktycznym.
Bardzo szybko się okazało, że różnice wiekowe pomiędzy uczniami nie stanowią żadnej przeszkody dla zgodnego współżycia, a obecność na korytarzach, w stołówce i bibliotece maluchów z klas najmłodszych i wyrośniętych gimnazjalistów wcale nie musi być źródłem konfliktów i problemów wychowawczych. Odbywają się wspólne uroczystości szkolne, konkursy i imprezy środowiskowe. Przy ich organizowaniu zgodnie współpracują najmłodsi i najstarsi uczniowie. Większość nauczycieli prowadzi zajęcia zarówno w szkole podstawowej, jak i gimnazjum. Wspólne zebrania Rady Pedagogicznej, uczestnictwo w tych samych zespołach samokształceniowych i projektach edukacyjnych dają każdemu z nich szansę poznania prawie wszystkich uczniów Dzięki temu można lepiej pracować nad rozwijaniem ich umiejętności i uzdolnień, a także zapobiegać problemom wychowawczym.
„Bycie razem” nie oznacza jednak, że udało się wyeliminować wszelkie niejasności i nieporozumienia. Jednak świadomość, że wszyscy – i uczniowie, i nauczyciele, i rodzice – starają się być odpowiedzialni za cały Zespół daje dużo satysfakcji i radości.
Dlatego mottem pracy nauczycieli i uczniów stało się hasło towarzyszące uroczystości otwarcia Szkoły: „Wszyscy jesteśmy sobie potrzebni”.
I ZNOWU „SZKOŁA PODSTAWOWA…”
W wyniku reformy oświaty (szkolnictwa) rozpoczęło się stopniowe wygaszanie gimnazjów. W roku szkolnym 2017/2018 szóstoklasiści przeszli do klasy siódmej, a rok później pojawiła się też klasa ósma. Nasza Szkoła zmieniła nazwę na „Szkołę Podstawową im. Kawalerów Orderu Uśmiechu w Sierosławicach z oddziałami gimnazjalnymi”.
Od 1 września 2019 roku staliśmy się nauczycielami i uczniami SP w Sierosławicach.